Wat is Macula Degeneratie?
Macula degeneratie, ook bekend als leeftijdsgebonden macula degeneratie (LMD), is een oogaandoening die voornamelijk bij oudere volwassenen voorkomt. Het is een van de meest voorkomende oorzaken van slechtziendheid en blindheid in de westerse wereld. Deze aandoening treft de macula, het centrale deel van het netvlies dat verantwoordelijk is voor scherp en gedetailleerd zien.
Soorten Macula Degeneratie
Er zijn twee hoofdtypen macula degeneratie: droge (atrofische) en natte (exsudatieve) macula degeneratie.
Droge Macula Degeneratie:
Dit is de meest voorkomende vorm, goed voor ongeveer 85-90% van de gevallen. Het wordt gekenmerkt door een geleidelijke afbraak van de lichtgevoelige cellen in de macula. Symptomen zijn onder andere wazig zien en het verminderen van de centrale gezichtsscherpte. Deze vorm verloopt langzaam en kan uiteindelijk leiden tot verlies van centrale visie. Er is geen geneesmiddel voor deze variant , voedingssupplementen worden geadviseerd.
Natte Macula Degeneratie:
Deze vorm is minder vaak voorkomend maar ernstiger. Het ontstaat door de groei van abnormale bloedvaten onder de macula, die kunnen lekken en bloeden, wat leidt tot snelle en ernstige schade aan het netvlies. Symptomen zijn onder andere vervormd zicht (rechte lijnen lijken golvend) en een snel verlies van centrale visie. Hier worden ooginjecties ingezet.
Oorzaken en Risicofactoren
De exacte oorzaak van macula degeneratie is nog niet volledig bekend, maar verschillende risicofactoren kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van de aandoening:
Symptomen
Macula degeneratie kan zich in de vroege stadia zonder merkbare symptomen ontwikkelen. Naarmate de ziekte vordert, kunnen de volgende symptomen optreden:
Diagnose en Behandeling
Vroege detectie van macula degeneratie is essentieel voor het behoud van het gezichtsvermogen. Oogspecialisten gebruiken verschillende tests, zoals een oogonderzoek, Amsler-rooster en optische coherentietomografie (OCT) om de diagnose te stellen.
Hoewel er geen genezing is voor macula degeneratie, zijn er behandelingsopties beschikbaar om de voortgang te vertragen en het gezichtsvermogen te behouden, vooral voor de natte vorm. Behandelingen kunnen onder andere lasertherapie, injecties met medicatie en voedingssupplementen, zoals Duareds of Vitoprecept bevatten.
Leven met Macula Degeneratie
Het leven met macula degeneratie kan uitdagend zijn, maar er zijn manieren om de impact op het dagelijks leven te minimaliseren. Hulpapparaten zoals loepen, speciale brillen en elektronische hulpmiddelen kunnen helpen bij het lezen en andere taken. Ook kan aanpassing van de verlichting en het organiseren van de woonomgeving bijdragen aan een betere levenskwaliteit.
Voor meer informatie over macula degeneratie en de beschikbare behandelingsopties, kunt u contact opnemen met een oogspecialist of een bezoek brengen aan gespecialiseerde websites en patiëntenorganisaties zoals www.Oogartsen.nl
Medicijnen voor Natte Macula Degeneratie
Natte macula degeneratie (natte MD) is een ernstigere vorm van leeftijdsgebonden macula degeneratie waarbij abnormale bloedvaten onder de macula groeien en lekken, wat leidt tot snelle schade aan het netvlies. Gelukkig zijn er verschillende behandelingsopties beschikbaar om de voortgang van deze aandoening te vertragen en het gezichtsvermogen te verbeteren. De meest effectieve en gangbare behandelingen voor natte MD zijn medicijnen die in het oog worden geïnjecteerd. Deze medicijnen behoren tot de groep van anti-VEGF (vasculaire endotheliale groeifactor) therapieën.
Anti-VEGF Medicijnen
Anti-VEGF medicijnen werken door het blokkeren van een eiwit genaamd vasculaire endotheliale groeifactor, dat de groei van abnormale bloedvaten stimuleert. Door de werking van dit eiwit te remmen, kan verdere schade aan het netvlies worden voorkomen en kan soms zelfs een verbetering van het gezichtsvermogen worden bereikt. De meest gebruikte anti-VEGF medicijnen zijn:
Ranibizumab (Lucentis):
Beschrijving: Lucentis is specifiek ontwikkeld voor de behandeling van oogaandoeningen en is een van de meest gebruikte medicijnen voor natte MD.
Toediening: Het wordt maandelijks via een injectie in het oog toegediend. Na enkele maanden kan de frequentie van de injecties worden verminderd, afhankelijk van de reactie op de behandeling.
Aflibercept (Eylea):
Beschrijving: Eylea is een andere veelgebruikte anti-VEGF behandeling die ook effectief is gebleken bij natte MD.
Toediening: In het begin wordt Eylea meestal elke vier weken toegediend, daarna kan de frequentie worden verminderd tot elke acht weken.
Bevacizumab (Avastin):
Beschrijving: Avastin is oorspronkelijk ontwikkeld voor de behandeling van kanker, maar het wordt off-label gebruikt voor natte MD vanwege de effectieve anti-VEGF eigenschappen.
Toediening: Net als de andere anti-VEGF medicijnen wordt het via injectie in het oog toegediend, meestal elke vier tot zes weken.
Andere Behandelingsopties
Naast de anti-VEGF therapieën zijn er andere behandelingsopties die soms worden gebruikt in combinatie met of als alternatief voor injecties:
Fotodynamische Therapie (PDT):
Beschrijving: PDT combineert een lichtgevoelige stof (verteporfin) met een lage-energie laser om de abnormale bloedvaten te vernietigen zonder de omliggende gezonde weefsels te beschadigen.
Toediening: Deze behandeling wordt minder vaak gebruikt dan anti-VEGF injecties, maar kan in bepaalde gevallen effectief zijn.
Lasertherapie:
Beschrijving: Conventionele lasertherapie kan worden gebruikt om de abnormale bloedvaten te vernietigen, hoewel het risico op schade aan het omliggende netvliesweefsel bestaat.
Toediening: Deze methode is meestal alleen geschikt voor een klein percentage van de patiënten met specifieke vormen van natte MD.
Conclusie
De behandeling van natte macula degeneratie richt zich vooral op het stoppen van de groei van abnormale bloedvaten en het behoud van het gezichtsvermogen. Anti-VEGF injecties zijn momenteel de standaardbehandeling vanwege hun bewezen effectiviteit en relatief veilige profiel. Het is belangrijk om een oogspecialist te raadplegen om de meest geschikte behandeling te bepalen, gebaseerd op de specifieke omstandigheden van de patiënt. Regelmatige controles en opvolging zijn cruciaal om de voortgang van de behandeling te evalueren en aan te passen indien nodig.
Een zeer nauwkeurige uitleg daarover is hier te vinden.